Ozzy Osbourne - "Speak of the Devil" (1982)

Śmierć Randy'ego Rhoadsa była prawdziwym szokiem dla Ozzy'ego, nie przekreśliła jednak jego solowej twórczości. Wokalista był w rozpaczy po śmierci przyjaciela i myślał nawet o zakończeniu kariery. Jedynym lekiem na poprawę nastroju okazały się jednak występy na żywo. Na skutek tego już w 1982 roku wydano pierwszą koncertówkę w jego dorobku, zatytułowaną "Speak of the Devil". Z racji kontraktowych zobowiązań Ozzy był zmuszony w tym czasie wydać płytę koncertową - można więc stwierdzić, że tzw. okoliczności wymogły wypuszczenie takiego wydawnictwa.

Na "Speak of the Devil" znalazł się zapis występów z Nowego Jorku, które odbyły się 26 i 27 września 1982 roku. Nie znajdziemy na nim żadnego utworu z solowego dorobku Osbourne'a, co jest o tyle dziwne, że płyta ukazała się pod nazwiskiem jego grupy. Mamy więc do czynienia ze zwykłym cover bandem Sabbathów, dodatkowo kapela zagrała na obu koncertach dokładnie tę samą setlistę. Absolutnie nie ma nic złego w tym, że wokalista sięgnął do klasyki z jego muzycznej przeszłości. Ponoć pomysł na taki właśnie kształt albumu wyszedł już na początku 1982 roku, kiedy Rhoads jeszcze żył. Po śmierci gitarzysty koncept nie uległ zmianie, dzięki czemu w listopadzie 1982 roku na półki sklepowe trafił opisywany krążek. Można go więc uznać za pewnego rodzaju konkurencję dla wydanej 2 lata wcześniej koncertówki "Live at Last" Black Sabbath (a może i poniekąd dla "Live Evil" z tego samego roku).

W czasie nagrywania tymczasowym zastępcą Rhoadsa został Brad Gillis, który na chwilę opuścił swoją grupę Night Ranger. W składzie poza Gillisem znaleźli się również basista Rudy Sarzo i perkusista Tommy Aldridge. Personelu dopełnił też klawiszowiec Don Airey, wielokrotnie współpracujący z Osbournem. Nowo ukształtowany zespół zmierzył się z nie lada wyzwaniem. Na repertuar złożyło się wiele zasłużonych, sabbathowych klasyków z lat 1970-1975, plus "Never Say Die" z tak samo nazwanego albumu z 1978 roku. Co mogę powiedzieć o zaprezentowanych tu wykonaniach? Muzycy odgrywają swoje partie w sposób poprawny, bez większych rewelacji. Nie ma między nimi tej magii, którą posiadały oryginały. Wszystko wydaje się mniej swobodne i luźne, a bardziej toporne. Nic nie zostało rozbudowane względem pierwowzorów (w "N.I.B." zrezygnowano nawet z basowego wstępu), a jedyne urozmaicenie to "Iron Man" i "Children of the Grave" płynnie połączone w jedną całość.

Niemiłą niespodzianką może być też bardzo przeciętna predyspozycja wokalna Osbourne'a, który na żadnym wcześniejszym wydawnictwie w jakim brał udział nie wypadł tak źle. A chwilami wręcz słaba, jak w przypadku "N.I.B", gdzie wokalista momentami śpiewa zbyt wcześnie w stosunku do muzyki, czy w okropnie zinterpretowanym "Children of the Grave". Co budzi zdziwienie, bo przecież Ozzy użycza swojego głosu w kompozycjach idealnie dopasowanych do jego możliwości wokalnych. Z drugiej strony, momentami ma przebłyski dobrej formy. Choć po latach pojawiły się informacje o poprawianiu czy wręcz nagrywaniu od podstaw ścieżek wokalnych w studiu. No cóż, nawet to niewiele pomogło. I nie da się ukryć - to był dla Ozzy'ego ciężki okres.

Sam Gillis nie wypada źle, ale jego gra nie robi takiego wrażenia, jak w przypadku Rhoadsa, który nieco lepiej radził sobie w sabbathowym repertuarze. Z Tonym Iommi również przegrywa pod względem poziomu wykonania, ale to było bardziej niż pewne. Sekcja rytmiczna gra momentami całkiem dobrze, choć - ponownie - nie w tak zadowalającym stopniu, jak Bill Ward i Geezer Butler. Wszystko składa się to na zaledwie niezłą całość, a przecież zostały tu odegrane utwory, które na płytach Black Sabbath wypadały w większości porywająco. Wystarczy tylko spojrzeć na ten zestaw - mamy tu takie petardy, jak "War Pigs", "N.I.B.", "Black Sabbath", "Paranoid", "Sabbath Bloody Sabbath" lub nawet rzadziej zauważane "Faries Wear Boots", "Snowblind" czy "The Wizard". Setlista niemalże idealna, choć można by coś do niej jeszcze dodać, jak np. "Into the Void".

Choć w tym wydaniu i taka ilość materiału wydaje się wystarczająca. Żadne z tych wykonań nie zbliża się do poziomu oryginałów. W sumie już sam wymęczony wokal Ozzy'ego to wyklucza. Mimo tego uchybienia, odsłuchiwanie całości nie należy do męczących doświadczeń i jeśli ktoś jest zagorzałym fanem Ozzy'ego, może się z tym zapoznać. Mogę z kolei pochwalić to wydawnictwo za kwestię brzmienia, w tym bardzo fajnie uwypuklonych partii basu. A niektóre wersje, bez jakichkolwiek porównań z pierwowzorami, wypadają naprawdę dobrze, jak "Symptom of the Universe". Mimo pewnych walorów, "Speak of the Devil" stanowi bardziej ciekawostkę. Można ją przesłuchać raz, zapomnieć o niej i powrócić do któregoś z klasycznych dzieł Black Sabbath z lat 1970-1975 albo do koncertów tej grupy z okresu jej największej świetności.

Moja ocena - 7/10

Lista utworów:

01. Symptom of the Universe (Geezer Butler, Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Bill Ward)

02. Snowblind (Geezer Butler, Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Bill Ward)

03. Black Sabbath (Geezer Butler, Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Bill Ward)

04. Fairies Wear Boots (Geezer Butler, Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Bill Ward)

05. War Pigs (Geezer Butler, Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Bill Ward)

06. The Wizard (Geezer Butler, Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Bill Ward)

07. N.I.B. (Geezer Butler, Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Bill Ward)

08. Sweat Leaf (Geezer Butler, Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Bill Ward)

09. Never Say Die (Geezer Butler, Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Bill Ward)

10. Sabbath Bloody Sabbath (Geezer Butler, Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Bill Ward)

11. Iron Man / Children of the Grave (Geezer Butler, Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Bill Ward)

12. Paranoid (Geezer Butler, Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Bill Ward)